Renesans

-

    Wiek XV przyniósł światu gwałtowne zmiany. W 1453 roku Turcy zdobyli Konstantynopol i tym samym zablokowali Europie szlaki handlowe ze Wschodem. Z kolei Półwysep Iberyjski otrząsnął się w 1492 roku z panowania muzułmanów. Portugalscy i hiszpańscy żeglarze ruszyli w poszukiwaniu nowej drogi do Indii. Jedni odkryli Nowy Świat, drudzy opłynęli kulę ziemską.

    W tym też wieku szczyt potęgi osiągnęły włoskie miasta-państwa. We Florencji i w Wenecji, ale też w miastach Niderlandów rozkwitała gospodarka pieniężna. Rosły ambicje rodów bankierskich, kupieckich, jak również rad miejskich, władców, czy cechów rzemieślniczych. Władza oraz pieniądze umożliwiały wsparcie tych biedniejszych, ale za to bardziej utalentowanych.

    Nie zapominano o kulturze i sztuce - odrodziło się dziedzictwo antyku. A dzięki wynalazkowi druku rozpowszechniły się książki. Przełom XV i XVI wieku przyniósł w wielu krajach Europy pierwsze wybitne dzieła pisane w językach narodowych.



przedstawiciele:

Europa

  • XV w.

- rzeźbiarstwo: Lorenzo Ghiberti, Donatello, Andrea Verocchio

- malarstwo: Sandro Boticelli, Fra Angelico

  • XV / XVI w.

- malarstwo: Leonardo da Vinci, Albrecht Dürer, Pieter Bruegel, Rafael, Tycjan

- literatura: Erazm z Rotterdamu, Thomas Morus, Niccolo Machiavelli, François Rabelais, Michel Montaigne

  • XVI w.

- malarstwo i rzeźba: Michał Anioł

- literatura: Wiliam Szekspir

Polska

  • II połowa XV / początek XVI w.

- początki dominacji literatury w j. polskim

  • I połowa XVI w.

- dojrzała literatura w j. łacińskim: Andrzej Krzycki, Jan Dantyszek

- rozwój twórczości polskojęzycznej: Biernat z Lublina

  • II połowa XVI w.

- rozkwit twórczości Mikołaja Reja, Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Jana Kochanowskiego, Mikołaja Sępa Sarzyńskiego

  • początek XVII w.

- twórczość Szymona Szymonowica; rok jego śmierci (1629) zamyka w Polsce epokę renesansu


Komentarze

Prześlij komentarz

popularne posty

Społeczeństwo Rzymu

-
Obraz
 Najważniejsze grupy ludności w republikańskim Rzymie G rupa P ochodzenie Uprawnienia Patrycjusze Prawdopodobnie potomkowie arystokracji rodowej W początkach republiki (V w. p.n.e.) jedyna grupa o pełni praw politycznych Nobilowie Grupa uformowana w III w. p.n.e. z patrycjuszy i wyższych warstw plebejuszy Warstwa senatorska decydująca o polityce Rzymu Ekwici Pierwotnie najbogatsi obywatele miasta, zobowiązani do służby konnej Od czasów Augusta obsadzali większość najważniejszych urzędów Plebejusze Rzemieślnicy, kupcy, ludność uboga W początkach V w. p.n.e. bez prawa do urzędów Proletariusze Najniższa warstwa plebsu, m.in. wieśniacy przenoszący się do miasta Nieproduktywni, w znacznej mierze utrzymywani przez państw...
Read more »

Homer

-
Obraz
    Homer (IX / VIII w. p.n.e.) - ten według tradycji ojciec literatury europejskiej, autor "Iliady" i "Odysei" jest dla nas postacią niemal anonimową. Informacje o jego życiu i twórczości opierają się głównie na domysłach i legendach. O pochodzeniu Homera spierało się wiele miast-państw, a do dziś zachowało się 7 różnych wersji jego biografii.     Starożytni Grecy przypisywali mu też wiele innych utworów, jednak pod koniec IV stulecia p.n.e. tylko te dwie epopeje uznawano za "homeryckie", czyli: zawierające moralne, poetyckie, praktyczne i heroiczne elementy, które stworzyły podstawy klasycznej greckiej kultury.      Odnosząc się do wydarzeń z XIII wieku p.n.e., rozgrywających się tuż przed upadkiem mykeńskiego społeczeństwa, Iliada opisuje 10-letnie oblężenie Troi przez Greków, którego przyczyną było porwanie Heleny. Odyseja to z kolei opowieść o długiej podróży Odyseusza (Ulissesa), który po wojnie trojańskiej wraca do ojczyzny.     ...
Read more »

Wagner

-
Obraz
     Richard Wagner (1813-83) - to niemiecki kompozytor, dyrygent, poeta i teoretyk sztuki, a także jeden z głównych przedstawicieli niemieckiego neoromantyzmu, twórca dramatu muzycznego.     Był wybitnym nowatorem w dziedzinie harmonii - tzw. akord tristanowski i instrumentacji (wprowadził m.in. tzw. tuby wagnerowskie).      Po licznych podróżach do m.in. Paryża, Drezna i Szwajcarii osiadł w 1872 roku w Bayreuth, gdzie w latach 1872-75 wzniesiono według jego projektu teatr muzyczny.      Trzon twórczości Wagnera stanowią opery i dramaty muzyczne (własne libretta często wzorowane na mitach starogermańskich). Jego wczesne dzieła jak np. "Holender tułacz" były tak naprawdę operami romantycznymi. Koncepcja dramatu muzycznego tak naprawdę została zawarta w tetralogii Pierścień Nibelunga ("Złoto Renu", "Walkiria", "Zygfryd", "Zmierzch bogów"). Inne jego dzieła to: dramat "Tristan i Izolda", opera "Śpiewacy norymberscy",...
Read more »

Jan Kochanowski

-
Obraz
Żył w latach1530 - 1584. Był jednym z najznamienitszych twórców w dziejach polskiej literatury. I chociaż nigdy nie zarzucił twórczości w języku łacińskim, to sławę zyskał pisząc utwory w języku polskim.      Jako młody szlachcic studiował w Krakowie, Królewcu, Padwie. Przemierzył renesansowe Włochy i Francję, był dworzaninem małopolskich możnowładców, a potem został sekretarzem króla Zygmunta Augusta. Przyjął nawet niższe święcenia kapłańskie, lecz zrzekł się wszelkich godności duchownych i ożenił się z Dorotą Podlodowską.      Już wtedy otaczała go sława pisarska. Pisano o nim utwory. Zachwycano się "Fraszkami", chwalono "Pieśni" oraz wystawiono opartą na wzorach antycznych tragedię, pierwszą w Polsce i zarazem jedyną - "Odprawę posłów greckich". We fraszkach odmalował z humorem życie na królewskim dworze.      Kochanowski przyjaźnił się z biskupem płockim, a a później krakowskim i humanistą, Piotrem Myszkowskim. Pisarz zadedykowa...
Read more »

Gajusz Juliusz Cezar

-
Obraz
      Ostatni okres republiki wypełniały walki między wielkimi wodzami. Zwolennicy republiki i rządów senatu byli bezsilni, a to dlatego, że wodzowie - mający oparcie w wiernych im legionach - mogli narzucić swoją wolę skłóconemu senatowi. Trzema najbardziej wpływowymi politykami w tamtym czasie byli: Gnejusz Pompejusz - zwycięzca w kampaniach w Azji Mniejszej i Syrii, Krassus - najbogatszy człowiek w Rzymie oraz Gajusz Juliusz Cezar - rozpoczynający wielką karierę. Cała trójka zawarła tajne porozumienie - tzw. I triumwirat, dzieląc między siebie władzę w państwie. To było w 60 roku p.n.e. Pierwszy triumwirat na krótko uporządkował sprawy państwowe, służąc głównie interesom inicjatorów. I tak, zgodnie z porozumieniem, Cezar otrzymał namiestnictwo Galii Przedalpejskiej (czyli północną Italię) i Narbońskiej (tereny dzisiejszej południowej Francji). Wykorzystując powierzone mu stanowisko, podjął podbój pozostałych terenów Galii, których większość znajdowała się dot...
Read more »