Barok

-

    Nazwa barok pochodzi z portugalskiego barocco, a oznacza niezwykłą perłę o nieregularnym kształcie. I taki w zasadzie był barok - kontrowersyjny, pełen przepychu, niejednoznaczny. Trwał od końca XVI wieku do połowy wieku XVIII, zaś w niektórych krajach poprzedził go okres przejściowy zwany manieryzmem. Najwcześniej, bo już w połowie XVI wieku ukształtował się we Włoszech i Hiszpanii, skąd oddziaływał na cały kontynent. Najpełniej rozwijał się w wieku XVII, przechodząc w klasycyzm i rokoko.

    Barok ukształtowały liczne wojny oraz kontrreformacja. Zaowocowało to zainteresowaniem sensem życia, śmiercią i przeżyciami religijnymi (to były dominujące motywy w sztuce) oraz popadaniem w skrajność - od dewocji po libertynizm. Barok łączył w sobie m.in. wątki chrześcijańskie z mitologicznymi, wprowadzał elementy kultur orientalnych i narodowych (np. sarmatyzm); propagował przenikanie się sztuk, czego przykładem jest choćby opera.

    W Polsce za prekursora baroku uważa się Mikołaja Sępa-Sarzyńskiego, który rozpoczął w tym kraju filozoficzno-refleksyjny nurt poezji metafizycznej. Równolegle do tego nurtu rozwijała się w XVII wieku literatura dworska, a także twórczość ziemiańska i poezja mieszczańsko-plebejska.

J. Vermeer "Nalewająca mleko"


przedstawiciele:

Europa

  • wczesny barok - II połowa XVI w.

- malarstwo: Caravaggio

- poezja: początki twórczości Giambattisty Mariniego

  • dojrzały barok – XVII w.

- rozwój nauk ścisłych: Galileusz, Izaak Newton

- rozwój filozofii: Kartezjusz, Blaise Pascal, Baruch Spinoza

- rozwój malarstwa: flamandzkie (Peter Rubens, Anthon van Dyck), holenderskie (Rembrandt, Jan Vermeer), hiszpańskie (Diego Velázquez, El Greco, Francisco Zurbarán)

- rzeźbiarstwo: Giovanni L. Bernini

- rozkwit literatury hiszpańskiej: Miguel Cervantes, Lope de Vega, Pedro Calderon, Francisco Quevedo, Luis de Góngora

- rozwój metafizycznej poezji w Anglii: John Donne, George Herbert

- klasycyzm francuski: Pierre Corneille, Jean Racine, Molier, Nicolas Boileau

  • późny barok – I połowa XVIII w.

- powstaje styl zwany rokoko

Polska

  • około 1620 - 1680

- rozkwit twórczości poetyckiej: Wespazjan Kochowski, Samuel Twardowski, Daniel Naborowski, Wacław Potocki

  • około 1680 - 1740

- rozwój pamiętnikarstwa: Jan Chryzostom Pasek


Komentarze

Prześlij komentarz

popularne posty

Norblin

-
Obraz
     Jan Piotr Noblin, a właściwie Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine (1745 - 1830) - to francuski malarz, rysownik oraz grafik przebywający w Polsce.     W latach 1772-74 w służbie Czartoryskich w Paryżu i Londynie, a od 1774 roku już w Polsce. W latach 1783-85 i ponownie 1789-90 przebywał w Arkadii koło Nieborowa, po roku 1794 bywał w Puławach i okolicy, a w 1804 roku wrócił do rodzinnej Francji.  Szlachcic polski  Norblin wykonał dekoracje rezydencji w Powązkach (zniszczone w roku 1794), plafon "Jutrzenka" w Arkadii (lata 1783-85). W latach 1777-78 ilustrował "Myszeidę" Krasickiego.      Do jego twórczości zaliczają się także liczne rysunki przedstawiające typy ludności, tj. mieszczańskie, szlacheckie i inne oraz sceny rodzajowe. Wielokrotnie rysował sejmiki polskie (lata 1785-1809) i scenę zaprzysiężenia Konstytucji 3 maja (lata 1791-1806), bitwy i sceny z powstania kościuszkowskiego.     Po powrocie do Francji rysował sceny związane z Polską na podstawie przyw
Read more »

Mehoffer

-
Obraz
     Józef Mehoffer (1869 - 1946) - to jeden z czołowych przedstawicieli Młodej Polski.     Jego twórczość kształtowała się pod wpływem wiedeńskiej secesji i średniowiecznego francuskiego malarstwa witrażowego. Cechuje ją dekoracyjność linii i koloru, soczysta gama barwna, zamiłowanie do złoceń i ornamentów; wprowadził motywy alegoryczne i symboliczne. W jego twórczości główne miejsce zajmują witraże i polichromie ścienne, należące do najwspanialszych osiągnięć sztuki dekoracyjnej w Polsce: 13 witraży w katedrze we Fryburgu szwajcarskim, witraże katedry wawelskiej, polichromia skarbca na Wawelu.     Mehoffer malował obrazy symboliczne - Dziwny ogród , wnętrza - Majowe słońce , pejzaże, liczne dekoracyjne portrety - autoportrety , Śpiewaczka . Ponadto projektował również meble, dekoracje teatralne, wnętrza oraz uprawiał grafikę użytkową. Dziwny ogród
Read more »

Reformacja vs kontrreformacja

-
Obraz
     Niemcy 1517 - Luter zawiesza 95 tez na drzwiach kaplicy w Wittenberdze, początek reformacji 1521 - cesarz Karol V potępia Lutera edyktem wormackim 1524-25 - powstanie chłopskie pod wodzą Thomasa Münzera 1525 - Prusy zostają pierwszym państwem, które ogłasza luteranizm religią panującą 1546-55 - wojny religijne 1555 - pokój w Augsburgu  Niderlandy 1518 - początki luteranizmu  1535 i później - dynamiczny rozwój kalwinizmu , który szczególnie na północy kraju zdobywa przewagę 1579 - ogłoszenie przez sygnatariuszy Rady Utrechckiej wolności religijnej; katolicyzm w południowych Niderlandach Szwajcaria 1523 - rada miejska Zurychu przyjmuje program reformatorski Ulricha Zwingli 1541 - Genewa głównym ośrodkiem kalwinizmu; obowiązują surowe przepisy dotyczące czystości religijnej oraz moralności połowa XVI wieku - obok siebie funkcjonują kantony protestanckie i katolickie Francja połowa XVI wieku - luteranizm i kalwinizm wyznawane przez 1/4 ludności 1562-98 - wojny religijne 1598 - edykt
Read more »

Klasycyzm

-
Obraz
   W 2. połowie XVIII wieku i na początku wieku XIX nastąpił nowy zachwyt nad starożytnością. A wszystko dlatego, że w 1711 roku odkopano Herkulanum, a w połowie stulecia Pompeje. Prace archeologów oraz historyków sztuki antycznej nie pozostały bez wpływu na epokę.       Klasycyzm stanowił przeciwwagę dla baroku - był powściągliwy, pełen rygoru i zasad. W architekturze nastąpił powrót do greckich oraz rzymskich stylów renesansu, do których dołożono co nieco rokokową ozdobność. Najwybitniejszymi budowlami tego okresu były pałace i gmachy użyteczności publicznej.      Takie same zmiany jak w architekturze, zachodziły w malarstwie. Malarstwo stało się dziedziną wiedzy, której zaczęto uczyć w akademiach. To już nie były te czasy, w których młodzi adepci uczyli się sztuki od swoich mistrzów, przypatrując się im podczas pracy.      Chcąc zachęcić do kupna obrazów powstających w akademiach, zaczęto organizować wielkie wystawy malarskie. Początkowo w Paryżu, później także w Londynie. Z czasem
Read more »

Henrik Ibsen

-
Obraz
Żył w latach 1828 - 1906. Był norweskim dramaturgiem, który już w wieku 20 lat zaczął pisać sztuki teatralne. Przez wiele lat pracował jako kierownik sceny i reżyser. Przygotował ponad 100 przedstawień.     W swych sztukach - np. "Nora, czyli Dom Lalki", "Dzika kaczka", "Upiory", "Peer Gynt", "Wróg ludu" - podejmował problemy etyczne, tj. rolę prawdy i kłamstwa w życiu człowieka, relacji na linii jednostka a społeczeństwo.
Read more »