kartka z historii

     Ten amerykański pisarz, reżyser i aktor jest zdobywcą 3 Oscarów i 4 Złotych Globów. Żył w latach 1909 - 2003.     Kazan urodził się w greckiej rodzinie, która wyemigrowała do USA, gdy miał 4 lata. Studiował w Yale, a w  1947 roku założył słynne Actors Studio.  Karierę  reżyserską rozpoczął na Broadway, a sukces zapewniły mu ekranizacje m.in. "Śmierć  komiwojażera" i " Kotki na gorącym blaszanym dachu". To dało mu przepustkę do świata filmu. I tak, w 1945 roku  wyreżyserował swój debiutancki film fabularny, a 3 lata później otrzymał 1 Oscara za "Dżentelmeńską umowę".  Jego kolejne filmy jak " Tramwaj zwany pożądaniem", " Viva Zapata", " Na nabrzeżach" (2 Oscar za reżyserię), " Wiosenna bujność traw", " Ameryka, Ameryka", " Układ" (na podstawie jego własnej powieści), " Goście" i " Ostatni z wielkich" tylko ugruntowały jego pozycję jako reżysera.     W 1999 roku otrzymał Osc...

     Merian C. Cooper to nie tylko amerykański filmowiec, reżyser i scenarzysta, ale także  generał brygadier Armii USA oraz podpułkownik pilot Wojska Polskiego, służący w lotnictwie polskim w latach 1919-20 podczas wojny polsko-bolszewickiej oraz organizator Eskadry Kościuszkowskiej.     Żył w latach 1893 - 1973. Jest k awalerem Orderu Virtuti Militari.      Prawda czy nie, w jego rodzinnym domu od jakiś 100 lat krążyła legenda, że  podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, w 1779 roku młodziutka wówczas przyszła babka filmowca opiekowała się śmiertelnie rannym Kazimierzem Pułaskim. Jakby na to nie patrzeć, Polska co rusz przewijała się w rozmyślaniach Coopera. W końcu nadarzyła się okazja, żeby coś z tym zrobić. Ale po kolei.      Cooper w 1916 roku wstąpił  do amerykańskiej Gwardii Narodowej i uczestniczył w walkach przeciwko Pancho Villi na pograniczu z Meksykiem, a następnie - chcąc zostać lotnikiem - u...

     Ten amerykański dramaturg, prozaik i poeta uchodzi za jednego z najważniejszych dramatopisarzy XX wieku. Żył w latach 1911 - 1983.      Wprawdzie autor pisał swoje dramaty już w latach 30., jednak na sukces przyszło mu czekać do następnej dekady.  Pierwszą ważną sztuką w jego karierze była " Szklana menażeria" z roku 1945, lecz prawdziwą sławę przyniósł mu napisany 2 lata później (i wystawiony w tym samym roku  na Broadway) " Tramwaj zwany pożądaniem". To był przysłowiowy "strzał w 10": Williams został uhonorowany Nagrodą Pulitzera (rok 1948). Drugiego dostał za "Kotkę na gorącym blaszanym dachu" w 1955 roku.      Inne jego znane dramaty to: "Słodki ptak młodości", "Noc iguany"     O czym warto wiedzieć? Niewątpliwie o tym, że dramaturg pochodził z Południa i akcję  swoich s ztuk umieszczał w specyficznej atmosferze swych rodzinnych stron. W najsłynniejszych utworach obrazował gwałtowne przemiany, jakie zachodził...

     Ten amerykański pisarz epoki romantyzmu jest uważany za  jednego z największych i najbardziej wpływowych twórców literatury amerykańskiej XIX wieku. Żył w latach 1804 - 1864.     Przyszedł na świat w  Salem, Massachusetts, tak, w tym słynnym Salem. Pradziadek pisarza -  John Hawthorne - brał udział w procesie czarownic z Salem w XVII wieku , przez co Nathaniel uważał, że powinien zadośćuczynić miastu Salem i jego mieszkańcom, ponieść  odpowiedzialność za zło wyrządzone przez pradziada. Stąd też jego  zainteresowanie dylematami moralnymi.     W 1808 roku pisarz stracił ojca - kapitana żeglugi.       W latach 1821-24 studiował na Bowdoin College, gdzie też zaprzyjaźnił się z późniejszym poetą Henrym Wadsworthem Longfellowem oraz przyszłym prezydentem Franklinem Pierce’em. Po ukończeniu studiów  Nathaniel  postanowił poświęcić się pracy literackiej.      W 1838 poznał malarkę Sophi...

     Ten komediopisarz, poeta, pamiętnikarz i wolnomularz tworzył w  epoce romantyzmu. Jest uważany za najwybitniejszego komediopisarza w historii literatury polskiej.       Żył w latach 1793 - 1876.     W 1809 roku, mając 16 lat, zaciągnął  się do armii Księstwa Warszawskiego. P óźniej był w wojsku Napoleona. Dokładnie 3 lata później  wziął udział w wyprawie Napoleona na Moskwę, za co też otrzymał  Złoty Krzyż Virtuti Militari.  W latach 1813-14 przebył całą kampanię napoleońską jako oficer ordynansowy w sztabie cesarza, po czym w roku 1814 został odznaczony Krzyżem Legii Honorowej, a po abdykacji Napoleona w 1815 roku wrócił do domu i gospodarował w rodzinnym majątku Bieńkowa Wisznia.   Wstąpił do lubelskiej loży wolnomularskiej.     W 1818 roku napisał swoją pierwszą komedię "Pan Geldhab". Miał wówczas 25 lat.      W 1828 roku, po - uwaga - 11 latach starań,  poślubił w kościele w...

       Tak naprawdę Aleksander Głowacki herbu Prus. To człowiek-orkiestra: p isarz, prozaik, nowelista i publicysta okresu pozytywizmu, a także współtwórca polskiego realizmu, do tego kronikarz Warszawy, myśliciel i popularyzator wiedzy, jak również działacz społeczny, propagator turystyki pieszej oraz rowerowej. W skrócie: j eden z najwybitniejszych i najważniejszych pisarzy w historii literatury polskiej.       Żył w latach 1847 - 1912.     Tematem większości jego wczesnej twórczości było  przedstawienie krzywdy społecznej w opozycji do zamkniętego w swoim świecie ziemiaństwa (np. "Anielka"). W tym też czasie Prus był świadkiem wielu ludzkich tragedii, a także niesprawiedliwości społecznej spowodowanej zderzeniem z  wczesnokapitalistyczną gospodarką. Autor pisał o tym zjawiskach. Nie upiększał ich, po prostu poddawał analizie i ocenie.       Jego pierwszą dużą powieścią była "Placówka" - ukazująca się...